Waarom wilskracht niet genoeg is om te veranderen
Inhoudsopgave
De theorie dat wilskracht een ‘brandstof’ is welke op kan raken is ontkracht. Replicatie experimenten hebben de ‘willpower-depletion’ theorie van Roy Baumeister (auteur van het boek Willpower) meerdere malen onderuit weten te halen.
Als wilskracht niet een accu is die je kan opladen, hoe werkt wilskracht dan wel?
De wilskracht-uitputting theorie werd bekend door het ‘cookies and radishes’ experiment uit 1998. In het experiment moesten deelnemers hun wilskracht gebruiken om het eten van koekjes te weerstaan en daarvoor in de plaats radijsjes te eten. Naderhand lieten de deelnemers die de koekjes moesten weerstaan significant minder volharding zien om een lastige puzzel te volbrengen dan de deelnemers die wél de koekjes mochten eten.
De conclusie die vervolgens werd getrokken luidt: “wanneer je wilskracht moet inzetten voor een taak heb je daarna minder wilskracht over om een andere wilskracht intensieve taak te volbrengen.”
Hoe is dit fenomeen te verklaren
De fysiologische verklaring was gebaseerd op glucose (simpel gezegd: suiker). De hersenen draaien hier namelijk op.
Echter is de gedachtegang dat de brandstof van het brein lager zou zijn na het doen van een wilskracht intensieve taak -en zou leiden tot het verliezen van wilskracht- gebrekkig én onjuist gebleken.[1]
Je brein is een orgaan en niet een spier. Een spier heeft meer energie nodig wanneer je deze intensiever gebruikt, maar je brein niet. Wanneer je aan een moeilijke taak werkt zullen je hersenen, ondanks dat er meer neurale activiteit is, niet meer glucose gaan gebruiken. Of je nou de hele dag de nieuwste Netflix series aan het binge-watchen bent of kwantumfysica bestudeert, je brein gebruikt niet meer of minder energie.
Het is waarschijnlijker dat jij je vermoeider en slaperiger voelt wanneer je zelf gelooft dat je hersenen een hoop energie hebben moeten leveren dan dat er fysiologisch werkelijk significant meer energie naar je hersenen is gegaan.
Limonade en scepsis tegenover wilskracht
In 2007 is er door een afgestudeerde student van de Universiteit van Miami een experiment gedaan waar deelnemers limonade met suiker en zonder suiker kregen.
Verrassing: er werd geen enkel verschil tussen de twee groepen gevonden.
De deelnemers die een suikerrijk drankje kregen hadden niet meer wilskracht om bepaalde taken (beter) te volbrengen.
Het gevolg van dit experiment was een grotere scepsis jegens de theorie van ‘wilskracht uitputting’ en er werd een meta-analyse gedaan van alle studies (wel en niet gepubliceerde) met betrekking tot de wilskracht-depletie theorie (ook wel ego-depletion genoemd).
Er bleek zeer weinig tot geen significant bewijs te zijn vóór de theorie van Roy Baumeister met als gevolg de start van de laatste uitgebreide replicatie studie(s) waar ook geen effect gevonden is.
Hoe nu verder
Wij hebben bij veel cliënten ook deze theorie gebruikt om onze uitleg over wilskracht kracht bij te zetten. Net zoals 20 jaar aan onderzoek zaten wij er dus ook naast en hebben we bijgedragen aan een foutieve theorie.
Als je erover nadenkt is de uitputting van je wilskracht een hele praktiserende en prettige uitleg. Iedereen ervaart namelijk het gevoel van uitputting en het ‘geen zin hebben in’ bepaalde zaken.
Na een intensieve dag op werk de energie en wilskracht bij elkaar rapen om nog te gaan trainen is niet altijd makkelijk.
Recepten uitzoeken en boodschappen doen, de diarree luiers van je kind verschonen, het huis schoonmaken, je waslijst aan openstaande mails wegwerken en de schreeuwende deadlines behalen zijn allemaal taken waar veel wilskracht voor nodig is.
Jezelf tijdens of na zulke momenten verwennen met lekker eten geeft in de praktijk vaak een boost en zorgt dat je weer door kan pakken, maar is niet de juiste manier van handelen.
Je geloof heeft een sterke invloed op je gedrag
Een studie welke is uitgevoerd door Stanford psycholoog, Carol Dweck en haar collega’s, concludeerde dat de uitputting van wilskracht alleen werd vernomen in de deelnemers die geloofden dat wilskracht een uitputbare bron is.[1:1]
Deelnemers die wilskracht niet als uitputbare bron zagen hadden geen last van tekenen van uitputting.
Blijkbaar is de wilskracht batterij wederom een voorbeeld van hoe je geloof je gedrag kan beïnvloeden. Denken dat je opgebrand en vermoeid bent laat je slechter voelen en jezelf belonen met snacks en lekker eten geeft je een beter gevoel.
Het is echter niet suiker wat zorgt voor de extra mentale energie, maar dus eerder het placebo-effect in volle werking.
Er zit helaas geen accu met wilskracht in ons hoofd welke we op kunnen laden met suikerrijk eten. Laten we dus gewoon accepteren dat we als mensen fragiel en verstrooid zijn en dat een afzwakkend energieniveau een teken is dat er meer aan de hand is dan een ‘pseudonistische’ (nieuw woord?) batterij van wilskracht.
Wat versterkt je wilskracht?
Er zijn grofweg twee manieren om je wilskracht te versterken. De eerste is biologisch. Hierbij kun je denken aan voeding, slaap en beweging.
Bijna iedereen die een nacht erg slecht heeft geslapen ervaart de volgende dag minder wilskracht, tenzij je extreem gemotiveerd bent om bepaalde dingen te doen.
De biologische zijde (met name voeding) is dus een stuk minder effectief gebleken voor het vergroten van je wilskracht.
De andere manier is psychologisch en vele malen effectiever. Psychologische factoren zijn: het vinden van je/een doel in het leven, zaken in perspectief kunnen plaatsen, het veranderen van ongezonde gewoontes en grote taken opdelen in kleine behapbare stukjes.
Met name het missen van betekenis en een duidelijk doel kan voor mensen erg destructief werken. Je niet relevant voelen in je werk, relatie of sociale kringen zijn dingen die je geluk en batterij met wilskracht pas écht aantasten.
Het is niet vreemd dat mensen met een duidelijk doel en betekenisvol leven een sterke mentale weerbaarheid hebben en oneindig veel aan lijken te kunnen.
Zie wilskracht meer als een emotie
Prof. Inzlicht van de Universiteit van Toronto gelooft ook dat wilskracht niet eindig is en we het meer als emotie moeten zien.
Je ‘plezier’ of ‘boosheid’ raken niet op en je wilskracht zeer waarschijnlijk ook niet. De mate van wilskracht zal per dag verschillen en vloeit, afhankelijk van wat er met ons gebeurt en hoe we ons voelen, af en aan.
Wilskracht is mentale energie en kan je, net als een emotie, leren beheersen. Wanneer het gebrek aan wilskracht chronisch is doe je er goed aan om hiernaar te luisteren, net zoals je dit doet met je emoties.
Het is niet nodig om dingen te doen die je in fundamentele zin niet wilt doen en het is logisch dat je energie hierdoor uiteindelijk opbrandt.
- Job, V., Walton, G.M., Bernecker, K., & Dweckb, C.S. (2013). Beliefs about willpower determine the impact of glucose on self-control.
